D vitamini bitkilərdən erqokalsiferol (D2), heyvan mənşəli qidalardan isə xolekalsiferol (D3) şəklində alınır. O, həmçinin dəridə ultrabənövşəyi şüalar vasitəsilə dehidroxolesteroldən sintez olunur. Həyatın hər dövründə kafi səviyyədə alınması lazım olan D vitamini xüsusilə hamiləlik dövründə həm ana, həm də körpə üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir. D vitamininin vəzifəsi qanda kalsium və fosforun səviyyəsini tənzimləməkdir. Bu elementlər hamiləlik zamanı körpənizin və sizin sümük və dişlərinin inkişafı üçün istifadə olunur. Hamiləlik dövründə D vitamini çatışmazlığı varsa, doğulacaq körpədə böyümə geriliyi və skelet pozğunluqları görülə bilər. Həmçinin, D vitamini körpənin doğum ağırlığına da təsir edir. Hamiləliyin son 3 ayında körpənin sümüklərinin formalaşması üçün kalsium və fosfora ehtiyac artır. Hamiləlik dövründə D vitamini çatışmazlığı olan körpələr doğuşdan sonra uzun müddətdə bəzi problemlərlə qarşılaşa bilərlər. Bu körpələr aşağı sümük sıxlığı ilə doğulur və 8-9 yaşına çatdıqda onların sümük kütləsi yaşıdlarına nisbətən aşağı olur. Onlar da həyatın sonrakı illərində osteoporoz (sümük itkisi) riski altındadırlar. Bubla yanaşı, ana da D vitamini çatışmazlığından təsirlənir. Hamiləlik zəhərlənməsi (preeklampsi) və keysəriyyə ilə doğuş ehtimalı artır.
Hamilə qadınlar üçün tövsiyə olunan gündəlik D vitamini qəbulu, günəş işığına kifayət qədər məruz qalmayan gələcək analar üçün 4000 IU-dur. Sadə əlavələr adekvat D vitamini təmin etməyin ən yaxşı yoludur. Əlavələr qəbul edərkən seçimləriniz D vitamininin iki forması arasında olacaqdır. Erqokalsiferol D vitamininin vegetarian formasıdır, erqokalsiferol isə heyvan formasıdır, adətən balıq qaraciyər yağından və ya qoyunların lanolinindən alınır. Xolekalsiferol forması bədən üçün ən çox istifadə edilə bilən formadır, lakin vegetariansınızsa, erqokalsiferol seçməlisiniz. Təbii ki, hamilə qadınlar D vitamini ilə zəngin olan yumurta, süd, qatıq, qaraciyər və balıqların (somon, sardina, skumbriya kimi) istehlakına diqqət yetirməlidirlər. Bir yumurtada 20, bir stəkan süddə 100, 1 çay qaşığı balıq yağında 400, 100 qram qızılbalıqda 345 vahid D vitamini mövcuddur.
Həmçinin, Günəş vannası qəbul etmək D vitamininin mühüm mənbəyidir. 15-30 dəqiqə günəş vannası qəbul etdikdə, dəri bir az çəhrayılaşdıqda 2000 vahid D vitamini əmələ gəlir. 2005-ci ildə ölkəmizdə aparılan bir araşdırmada hamilə qadınların 81,7 faizində, körpələrin isə 40 faizində D vitamini çatışmazlığı aşkar edilmişdir. Xüsusilə son illərdə körpələrdə 400 vahid/gün olaraq verilən D vitamini əlavəsi raxit nisbətinin əhəmiyyətli dərəcədə azalmasını təmin etmişdir. Bundan əlavə, hamiləliyin 3-cü ayından bütün hamiləlik boyu və doğuşdan sonra 6 aya qədər gündəlik 900 vahid D vitamini dəstəyi davam etdirilir.
Budəfəki bloq yazımızda sizə hamiləlikdə D vitamininin önəmindən bəhs etdik. Əziz hamilə qadınlar, siz də D vitamini testindən keçmək övladınızın və özünüzün sağlamlığını qorumaq istəyirsinizsə, mərkəzimizə yaxınlaşa bilərsiniz. 100 % doğru nəticə verən test və peşəkar heyətimizlə daima xidmətinizdəyik!
